Το Έργο
Σκεπτικό, Στόχοι, ΚαινοτομίαΣκεπτικό
Ένας σημαντικός αριθμός ανθρώπων πεθαίνει σε τροχαία ατυχήματα κάθε χρόνο.
Σε παιδιά και νέους (ηλικίας 10-24 ετών), οι τραυματισμοί είναι η κύρια αιτία θανάτου τους, έχοντας το υψηλότερο ποσοστό από οποιαδήποτε άλλη αιτία. Και ειδικά μεταξύ των εφήβων που συχνά είναι υπερβολικά ριψοκίνδυνοι, και ενώ έχουν υψηλή γνώση των κανόνων κυκλοφορίας, είναι πιθανό να τους παραβιάσουν επηρεαζόμενοι από τους γύρω τους. Για αυτό, η επιρροή των συνομηλίκων είναι παράγοντας κλειδί.
Οι έφηβοι είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς στην επιρροή των συνομηλίκων για διάφορους λόγους: 1) οι έφηβοι προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους ανα το χρόνο σύμφωνα με τους κανόνες της ομάδας τους ή της ομάδας στην οποία θέλουν να ανήκουν – μια διαδικασία γνωστή ως κοινωνικοποίηση των συνομηλίκων. 2) οι έφηβοι μπορεί να βρουν ιδιαίτερα ικανοποιητικό να αποκτήσουν κοινωνική θέση 3) οι έφηβοι τείνουν να συμμορφώνονται με ένα ομαδικό πρότυπο για να αποφύγουν τον αποκλεισμό. Στην πραγματικότητα, κατά την ηλικία των 12-15 ετών, οι έφηβοι περνούν μια περίοδο σημαντικής γνωστικής, σωματικής και συναισθηματικής ανάπτυξης.
Κατά τη διάρκεια αυτής της ανάπτυξης, οι έφηβοι έχουν μειωμένες ικανότητες λήψης αποφάσεων με βάση τους κινδύνους και αυξημένες συναισθηματικές αντιδράσεις και κοινωνικά κίνητρα λόγω των ορμονικών αλλαγών. Σε αυτή την περίοδο, οι έφηβοι επηρεάζονται σημαντικά από τους συνομηλίκους τους, ενώ ο ρόλος των γονέων και των εκπαιδευτικών ως πρότυπα μειώνεται. Ταυτόχρονα, τα παιδιά ηλικίας 16 ετών έχουν την ευκαιρία να εισέλθουν επίσημα στο σύστημα χορήγησης αδειών οδήγησης και παράλληλα πρέπει να εκπαιδευτούν στην αντίληψη κινδύνων, τη θετική στάση οδικής ασφάλειας και την αναγνώριση κινδύνων όπως η ταχύτητα, η απόσπαση της προσοχής, το αλκοόλ, η κόπωση και παράλληλα να αναπτύξουν γνωστικές και συμπεριφορικές δεξιότητες που θα τους επιτρέψουν να παίρνουν ανεξάρτητες αποφάσεις και να αντισταθούν στην πίεση των συνομηλίκων είτε ως οδηγοί, είτε ως επιβάτες, είτε ως πεζοί ή αναβάτες.
Μέχρι τώρα, οι παρεμβάσεις και οι εκστρατείες που στοχεύουν στην αύξηση της ωριμότητας στη συμπεριφορά των εφήβων είναι συχνά ανεπιτυχείς, επειδή καθοδηγούνται από ενήλικες και συνήθως στοχεύουν στην αύξηση της γνώσης και της ευαισθητοποίησης των εφήβων σχετικά με τους κινδύνους της οδικής ασφάλειας, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τα κοινωνικά πλαίσια των εφήβων, τις παραμέτρους της κοινωνικής επιρροής και τα αναπτυξιακά κοινωνικο-συναισθηματικά χαρακτηριστικά της εφηβείας που επηρεάζουν τις διαδικασίες λήψης αποφάσεών τους.
Η εκπαίδευση των μαθητών στο πώς να αντιμετωπίζουν την αρνητική πίεση των συνομηλίκων και η ενδυνάμωσή τους να λαμβάνουν ασφαλείς αποφάσεις στο πλαίσιο της μετακίνησης (με ή χωρίς όχημα), καθώς και σε άλλες περιστάσεις, θα μπορούσε να είναι εξαιρετικά σημαντική για τη λήψη πιο ώριμων αποφάσεων και τη διασφάλιση της ποιότητας της ζωής τους στο μέλλον. Ο απώτερος στόχος του έργου είναι να μειωθεί ο αριθμός των ατυχημάτων και των αντίστοιχων θανάτων μεταξύ των νέων κατά την επόμενη δεκαετία και μετά. Για το έργο, οι στόχοι είναι:
1. Να αυξηθούν οι ικανότητες των εκπαιδευτικών στη διδασκαλία των μαθητών για το πώς να αντιμετωπίζουν την αρνητική πίεση των συνομηλίκων και να τους ενδυναμώνουν να λαμβάνουν ασφαλείς αποφάσεις στο πλαίσιο της μετακίνησης, ακόμη και υπό την πίεση των συνομηλίκων. Αυτό περιλαμβάνει τη διδασκαλία δεξιοτήτων διεκδικητικότητας (assertiveness) και την παροχή εργαλείων και πληροφοριών που χρειάζονται οι μαθητές για να λαμβάνουν ασφαλείς αποφάσεις
2. Να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση των εκπαιδευτικών και των γονέων σχετικά με τη θετική επιρροή των συνομηλίκων, τονίζοντας τον ρόλο που μπορούν να παίξουν οι φίλοι στην προώθηση ασφαλών οδηγικών συνηθειών. Αυτό περιλαμβάνει τη συζήτηση για τη σημασία της παροχής καλού παραδείγματος στους άλλους και πώς να επηρεάζουν θετικά τους άλλους ώστε να λαμβάνουν ασφαλείς οδηγικές αποφάσεις.
3. Να μπούν οι μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε πραγματικά διλήμματα, βοηθώντας τους να γίνουν πιο ικανοί στη λήψη αποφάσεων σε διάφορα κοινωνικά πλαίσια. Αυτό περιλαμβάνει την αντιμετώπιση κοινών παρανοήσεων που μπορεί να έχουν οι νέοι οδηγοί σχετικά με την οδική ασφάλεια και την απερίσκεπτη οδήγηση, όπως η πεποίθηση ότι αυτές οι συμπεριφορές είναι αποδεκτές ή ότι τα ατυχήματα είναι σπάνια.
4. Να προωθηθεί η μάθηση και η ανάπτυξη δεξιοτήτων μεταξύ των μαθητών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με ιδιαίτερη έμφαση στην αντίληψη κινδύνων, στη ρύθμιση των συναισθημάτων και στη λήψη ισορροπημένων αποφάσεων.
5. Να αναπτυχθούν ψηφιακά εργαλεία (εργαλείο VR και εργαλείο πρώτων βοηθειών) ως καινοτόμα παιδαγωγικά εργαλεία, προσαρμόζοντας τις παρεμβάσεις στις αναπτυξιακές δυνατότητες των μαθητών χρησιμοποιώντας αληθινά σενάρια της εφηβικής συμπεριφοράς.
6. Να δημιουργηθεί ένα συγκεκριμένο Παιδαγωγικό Εγχειρίδιο για τους εκπαιδευτικούς, ώστε να διδάσκουν στους μαθητές την αντίληψη κινδύνων και την ασφαλή μετακίνηση στην τάξη.
Στόχοι
Ο απώτατος στόχος του έργου είναι να μειώσει τον αριθμό των ατυχημάτων και των θανάτων μεταξύ των νέων κατά την επόμενη δεκαετία και μετά το πέρας αυτής. Οι ρεαλιστικοί στόχοι του έργου είναι:
1. Διεύρυνση των ικανοτήτων των δασκάλων ώστε να διδάσκουν τους μαθητές τους πώς να αντιμετωπίζουν την αρνητική πίεση από τους συνομηλίκους και να τους δώσουν τη δυνατότητα να λαμβάνουν ασφαλείς αποφάσεις σε ότι αφορά τις μετακινήσεις τους (ακόμη και ενόψει της πίεσης των συνομηλίκων). Αυτό περιλαμβάνει τη διδασκαλία δεξιοτήτων διεκδίκησης στους μαθητές όσο και την παροχή με εργαλεία και πληροφορίες απαραίτητων για να λάβουν ασφαλείς αποφάσεις.
2. Αύξηση της ευαισθητοποίησης των δασκάλων και των γονέων σχετικά με τη θετική επιρροή των συνομηλίκων, τονίζοντας τον ρόλο των φίλων στην προώθηση των συνηθειών ασφαλούς οδήγησης. Αυτό περιλαμβάνει τη συζήτηση της σημασίας του να δίνουμε ένα καλό παράδειγμα για τους άλλους και πώς να επηρεάζουμε τους άλλους ώστε να κάνουν θετικές επιλογές ασφαλούς οδήγησης.
3. Εισαγωγή στους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στα διλήμματα της πραγματικής ζωής, βοηθώντας τους να γίνουν πιο ικανοί λήπτες αποφάσεων σε διαφορετικά κοινωνικά πλαίσια. Αυτό περιλαμβάνει την αντιμετώπιση κοινών παρανοήσεων που μπορεί να έχουν οι νέοι οδηγοί σχετικά με την οδική ασφάλεια και την απρόσεχτη οδήγηση, όπως η πεποίθηση ότι αυτές οι συμπεριφορές είναι αποδεκτές ή ότι τα ατυχήματα είναι σπάνια.
4. Προώθηση της μάθησης και των δεξιοτήτων μεταξύ των μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με ιδιαίτερη έμφαση στην αντίληψη του κινδύνου, τη συναισθηματική ρύθμιση και την ισορροπημένη λήψη αποφάσεων.
5. Ανάπτυξη ψηφιακών εργαλείων (εργαλείο εικονικής πραγματικότητας -VR- και εργαλείο βοήθειας έκτακτης ανάγκης) ως καινοτόμα παιδαγωγικά εργαλεία μέσω προσαρμωζώμενων παρεμβάσεων στις αναπτυξιακές δυνατότητες των μαθητών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, χρησιμοποιώντας σενάρια από την καθημερινότητα των εφήβων.
6. Ανάπτυξη Παιδαγωγικού Εγχειριδίου για τους εκπαιδευτικούς, ώστε να διδάξουν μέσα στην τάξη τους μαθητές σχετικά με την αντίληψη του κινδύνου και την ασφαλή μετακίνηση.
Πιστεύουμε ακράδαντα ότι οι προτεραιότητες του έργου και οι βασικοί άξονες παρέμβασης θα βοηθήσουν τους μαθητές να αποκτήσουν όσο το δυνατόν περισσότερες ικανότητες για να κάνουν ασφαλείς επιλογές και να υιοθετούν συμπεριφορές ασφαλούς μετακίνησης. Το έργο αναμένεται να δημιουργήσει επίδραση ομαδικής δραστηριότητας στη νοοτροπία των εφήβων, προωθώντας τη δυνατότητα μετακίνησης και ασφαλούς συμπεριφοράς σε άλλα επίσης σημαντικά καθημερικά πλαίσια. Η καινοτόμος ψηφιακή μεθοδολογία που θα χρησιμοποιηθεί, προωθώντας την εξατομικευμένη και αυτοδύναμη μάθηση, μαζί με το παιδαγωγικό υλικό θα διευκολύνουν την προώθηση των βασικών ικανοτήτων του μαθητή και θα προσφέρουν μια μοναδική ευκαιρία στους εκπαιδευτικούς να αναπτύξουν περαιτέρω τις δεξιότητές τους.
Οι στόχοι του έργου απευθύνονται κυρίως στη σχολική κοινότητα και ιδιαίτερα στους εκπαιδευτικούς που εργάζονται με παιδιά ηλικίας 11 έως 17 ετών. Ως εκ τούτου, οποιοσδήποτε ασχολείται με τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση μπορεί να επωφεληθεί από αυτό το έργο.
Καινοτομία
Το έργο SAFETeen στοχεύει να δημιουργήσει καινοτόμους πόρους και υλικά καθώς και παιδαγωγικές πρακτικές για την κατάρτιση στην εκπαίδευση, σχετικά με την ασφαλή μετακίνηση, όπως αναφέρονται παρακάτω:
1. Μαθητοκεντρική προσέγγιση με παιχνιδιάρικη μέθοδο μάθησης, με αυτορυθμισμένη, εξατομικευμένη μαθησιακή διαδικασία.
2. Βασισμένη στο πρόβλημα και στη βιωματικά ενεργή μάθηση που με γνώμονα τις καθιερωμένες μαθησιακές ανάγκες, που προσδιορίζονται μέσω αυστηρών μεθόδων συμμετοχικής έρευνας, η οποία περιλαμβάνει μαθητές και δασκάλους ως συν-σχεδιαστές παρεμβάσεων έρευνας και έργου.
3. Σχεδιασμός ψηφιακών εργαλείων, με υψηλό επίπεδο αλληλεπίδρασης, με αναγνώρισμένες εκπαιδευτικες αναγκες των χρηστών και παροχή άμεσης ανατροφοδότησης, με σαφείς στόχους και προκλήσεις που ταιριάζουν με το επίπεδο δεξιοτήτων τους. Ένα εργαλείο εικονικής πραγματικότητας (VR) θα παρέχει στους μαθητές μια καθηλωτική και διαδραστική εμπειρία μάθησης με εξαιρετικά ρεαλιστικές προσομοιώσεις που επιτρέπουν στους μαθητές να βιώσουν τους κινδύνους της απερίσκεπτης συμπεριφοράς κατά τη μετακίνηση και τις συνέπειες των κακών αποφάσεων, σε ένα ασφαλές και ελεγχόμενο περιβάλλον προσομοίωσης. Ένα καινοτόμο εργαλείο ψηφιακής βοήθειας σε έκτακτες ανάγκες για αυτοαξιολόγηση της φυσικής κατάστασης στις μετακινήσεις, χρηση τεχνολογίας αιχμής. Δεν υπάρχει παρόμοιο εργαλείο για τη διευκόλυνση της αυτοαξιολόγησης της φυσικής κατάστασης στις μετακινήσεις.
4. Το έργο αναμένεται να επίδρασει στον πολυπλοκο τρόπο σκέψης των εφήβων επιτυγχάνοντας αλλαγές σε ορισμένα πλαίσια τα οποία και μεταφερθούν και σε άλλα σημαντικά πλαίσια και περιστάσεις ζωής.